เชิดชูฮีโร่บ้านเกิด

โควิด-19 ไม่ใช่วิกฤตครั้งแรกของโลกที่เราเผชิญ พวกเราต่างก็เคยฟื้นตัวจากวิกฤตการณ์อื่นกันมาก่อน และเราจะทำได้อีกครั้ง เนื่องในโอกาสครบรอบ 75 ปีในการทำงานของยูนิเซฟเพื่อเด็ก ๆ เราได้เปิดตัวโครงการวิสดอม (Wisdom Project) ที่เปิดโอกาสให้เยาวชนคนรุ่นใหม่ได้ไปพูดคุยกับผู้สูงอายุถึงจุดเริ่มต้นของภารกิจเพื่อสังคม

“สนุกเกอร์” เด็กสาววัย 17 ปี จากชุมชนนางเลิ้ง กรุงเทพมหานคร เล่าถึงคุณสุวัน แววพลอยงาม หรือ “ป้าแดง” ฮีโร่ของเด็ก ๆ ผู้เป็นต้นแบบในชุมชนให้พวกเราฟัง ป้าแดงในวัย 62 ปีรู้มาตลอดว่าชุมชนเป็นปราการด่านหน้าในการต่อสู้กับอันตรายต่าง ๆ ตั้งแต่ก่อนที่โควิด-19 จะทำให้เกิดกระแสความร่วมมือเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันทางสังคม

“ป้าเป็นคนใจร้อน ไม่ค่อยอดทน อยากสร้างความเปลี่ยนแปลง แล้วถ้าเห็นว่ามีอะไรไม่ชอบมาพากล ก็ต้องเข้าไปยุ่งให้ได้ เพื่อแก้ให้มันถูก ป้าชอบออกไปข้างนอกบ้าน แล้วก็เรียนรู้จากคุณพ่อ” ป้าแดงเล่าถึงชีวิตวัยรุ่นของตัวเองให้สนุกเกอร์ฟัง

“คุณพ่อป้ามีแนวคิดที่เปิดกว้าง ชอบช่วยพวกขี้ยา ขี้เมา พวกที่พึ่งออกจากคุก แล้วก็พวกที่คนอื่น ๆ รังเกียจ คุณพ่อจะพูดใส่เครื่องกระจายเสียงตรงลานบ้านทุกเย็น ถามว่ามีใครต้องการความช่วยเหลือไหม มีผู้คนนับไม่ถ้วนได้มีที่อยู่อาศัยเพราะคุณพ่อของพี่เลยนะ แรก ๆ ป้าก็ไม่เข้าใจหรอกว่าทำไมต้องช่วยคนพวกนั้นที่เป็นคนไม่ดี แต่เวลาก็ทำให้ป้าเข้าใจมากขึ้นว่า คนเราไม่ควรจะตัดสินคนอื่นเร็วเกินไป”

ความตั้งใจเจริญรอยตามคุณพ่อ พร้อมพลังที่เต็มเปี่ยมและอารมณ์ขันทำให้ป้าแดงเป็นผู้นำเครือข่ายชุมชนคนทำความดี ซึ่งเป็นเวลากว่าสามทศวรรษแล้วที่เครือข่ายนี้ได้ช่วยชุมชนนางเลิ้งฝ่าฟันอุปสรรคความท้าทายทั้งเล็กและใหญ่มาได้

“ป้าเริ่มช่วยคนมากขึ้นเรื่อย ๆ ช่วยเหมือนกับที่คุณพ่อเคยทำ พอเพื่อน ๆ ป้าอยากจะมาช่วยด้วย ป้าก็เลยเริ่มแบ่งงานให้เพื่อน ๆ ก็เลยเป็นผู้นำกับผู้ดูแลในชุมชนกลาย ๆ ป้าไม่ได้ตั้งใจเลยนะ อยู่ ๆ มันก็เป็นเอง จริง ๆ ตอนเด็กเคยอยากเป็นนักแสดงตลก  ป้าชอบเล่าเรื่องตลก ทุกวันนี้ก็ยังชอบอยู่”

ชุมชนนางเลิ้ง ซึ่งเป็นที่ตั้งโรงละครชาตรีและที่อยู่ของเหล่านางรำกับนักแสดงหลายชีวิต ได้รับผลกระทบหนักจากโควิด-19 เพราะการท่องเที่ยวต้องหยุดชะงักลง แต่ป้าแดงก็ได้เร่งระดมพลังชุมชนเพื่อรับมือกับวิกฤตที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วตั้งแต่ที่หลายครอบครัวในชุมชนต่างก็ประสบปัญหาเรื่องความเป็นอยู่ เมื่อถึงเวลาที่ผู้คนในชุมชนเริ่มล้มป่วยลง ระบบการให้ความช่วยเหลือที่แข็งแกร่งของชุมชนก็เรียบร้อยพร้อมรับมืออยู่ก่อนแล้ว

ป้าแดง “ป้าเริ่มโครงการชุมชนกับโควิด-19 เพื่อช่วยคนแถวบ้านให้ผ่านพ้นวิกฤตนี้ไปด้วยกัน เราแจกจ่ายอาหารและสิ่งของเครื่องใช้กันเกือบทุกวัน แล้วก็ไม่ได้หยุดเลยในช่วงการแพร่ระบาดรอบใหม่เมื่อเร็ว ๆ นี้ พวกเราเหนื่อยล้ากันแทบตาย แต่ก็สู้กันต่อ”

ป้าแดงยังเป็นจุดศูนย์กลางในการจัดหาอุปกรณ์ทางการแพทย์และเป็นพลังสำคัญในการทำให้ทุกคนในชุมชนได้วัคซีน

ป้าแดงให้เครดิตกลุ่มคนรุ่นใหม่ที่เก่งการใช้เทคโนโลยี เด็ก ๆ สอนให้ใช้เครื่องมือที่ทันสมัยในการบริหารจัดการการติดต่อสื่อสาร และขอรับการบริจาคได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น นอกจากนี้ เทคโนโลยียังช่วยให้ไอเดียหลาย ๆ อย่างเกิดขึ้นจริงเป็นรูปร่าง เช่น การทำเสื้อยืดที่ออกแบบโดยศิลปินในท้องถิ่น การเที่ยวชุมชนแบบเสมือนจริง หรือแม้แต่การเที่ยวตามรอยตำนานเรื่องเล่าผีของชุมชนในยามค่ำคืน

“ป้าชอบผุดความคิดในการช่วยให้เด็ก ๆ มีรายได้ และในช่วงเวลาที่ลำบากอย่างตอนนี้ ยิ่งจำเป็นเร่งด่วนขึ้นไปอีก”

ป้าแดงเป็นผู้ฟังที่ดีมากสำหรับสนุกเกอร์ “ป้าแดงไม่ได้แค่ให้คำแนะนำนะคะ ป้าเค้าฟังและเรียนรู้จากคนรุ่นหนูด้วย” เธออธิบาย

“ป้าชอบเรียนรู้จากคนรุ่นใหม่มากเลยนะ” ป้าแดงกล่าว “ถึงแม้จะดูยาก แต่ป้าก็พยายามทำความเข้าใจวิธีคิดที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลาของคนรุ่นใหม่ ป้าเปิดใจเสมอแหละ และป้าว่านี่ก็น่าจะเป็นสาเหตุให้พวกวัยรุ่นเชื่อใจป้า กล้าเล่าถึงความกลัวและสิ่งที่กังวลใจที่สุดให้ป้าฟัง ป้าพยายามจะพูดคุยกับพวกเขาให้บ่อยที่สุดเท่าที่จะทำได้ เพราะหลายคนก็เสียสูญไปเมื่อไม่ได้ไปโรงเรียนตามปกติในช่วงเกิดโรคระบาด”

สนุกเกอร์ยังบอกว่าได้แรงบันดาลใจในการช่วยเหลือผู้อื่นจากการส่งเสริมของป้าแดง

“แม้จะเป็นเพียงเรื่องเล็กน้อย เช่น ช่วยทำอาหาร หรือช่วยถือของ ทั้งหมดก็คือการช่วยเหลือทั้งนั้น หนูเลยพยายามเท่าที่ทำได้ค่ะ” สนุกเกอร์กล่าว

สนุกเกอร์กับเพื่อนชื่อหิมะเล่าว่า คิดถึงชั้นเรียนและเพื่อน ๆ แต่การทำหน้าที่ในส่วนของตนเองเพื่อชุมชนทำให้ได้เรียนรู้ถึงพลังของผู้คนจำนวนมาก และนี่ก็ถือเป็นปัจจัยสำคัญในการทำงานของป้าแดงด้วย

“พลังชุมชนที่ดีจำเป็นสำหรับการต่อสู้กับปัญหาต่าง ๆ โดยเฉพาะตอนนี้ที่คนรุ่นใหม่เริ่มรู้สึกสิ้นหวังต่ออนาคตของตัวเอง” ป้าแดงกล่าว “การฟังกับให้คำแนะนำต้องควบคู่กันไป เราต้องฟังคนรุ่นใหม่ให้มากขึ้น บทเรียนในอดีตของเราไม่ได้ใช้กับปัจจุบันตอนนี้ได้ตลอดสักหน่อย”

เมื่อถามป้าแดงว่าหากย้อนเวลากลับไปได้ คิดจะใช้ชีวิตในรูปแบบอื่นหรือไม่ ป้าแดงตอบกลับเสียงดังฟังชัดว่าไม่

“ขอบคุณคุณพ่อสุดที่รักที่ทำให้ป้าได้เรียนรู้ว่าการให้นั้นเป็นพลัง ความหวังของป้าตอนนี้คือให้คนที่นี่ คนในชุมชนนี้และที่อื่น ๆ จดจำสิ่งนี้ไว้ในใจและนำไปปฏิบัติกันต่อไปค่ะ”

Original article published on UNICEF Thailand.